موزائیک یکی از پر کاربردترین مصالح ساختمانی می باشد ولی متاسفانه در کشور ما هیچ گونه مطالعاتی وسیعی بر روی آن صورت نگرفته است و شما در هیچ کتابخانه ای نمی توانید مطلب زیادی در مورد آن پیدا کنین و متاسفانه تنها در تعدادی از سایت های فارسی آن هم به صورت خیلی خلاصه و تنها در مورد موزاییک های تک لایه می توان مطالبی پیدا کرد. لازم به ذکر است که موزائیک در اروپا و بخصوص آلمان و ایتالیا بسیار مورد استفاده می باشد و موزائیک های تک لایه ای نیز در آنجا برای اولین بار تولید شده و در کشور ما نیز تنها یک کارخانه در یزد به تولید این نوع موزائیک مشغول است.
تعریف:
موزائیک کف پوشی است متراکم ، در حقیقت یک جور بتن است که تراکم خود را یا از طریق فشار پرسی و یا از طریق لرزش به دست می آورد و از ماسه ، سیمان ، سنگ دانه، پودر سنگ و آب در ابعاد و طرحهای گوناگون وجود دارد.
به طور کلی موزائیک از دو سطح تشکیل شده است :
1) لایه رویه و یا رنگ موزائیک :
این لایه که نقش موزائیک را تشکیل می دهد و در آن از پودر سنگ ، سیمان، آب و از ترکیبات دانه بندی شده و رنگی استفاده شده است .
2) لایه زیرین یا نارین:
این لایه از موزائیک دارای ضخامت بیشتری نسب به لایه رویه می باشد نقش تحمل فشار را نیز بر عهده دارد. و مانند لایه رویه از سیمان ،آب و ماسه تشکیل شده است.
در این مورد اصلا فشاری وجود ندارد و عمل تراکم و یکنواخت سازی به کمک دستگاه لرزاننده انجام می گیرد و معملا به علت داشتن سطحی صاف نیاز به ساب ندارد اما نوعی از موزائیک های ویبره ای هستند که در آنها سنگ تزیینی به کار رفته است و عمل سایش بر روی آنها انجام می گیرد.( تک قشری)
انواع موزائیک :
1) موزائیکها گرانیتی و معمولی
2) موزائیک های ویبره ای
موزائیکهای تک لایه ای بدون ساب خوردن و فشار پرسی می باشد و برای تولید آن به دستگاه های پیچیده ای نیاز ندارد . تنها یک هم زن ،یک دزاتور (پیمانه کن ) و یک تسمه نقاله به طول 10_12 مجهز به ویبراتور کافی است .
روش تولید آن بدین ترتیب است که مواد پس از مخلوط شدن توسط پیمانه کن به میزتن مورد نیاز هر قالب ، درون قالبهای لاستیکی ریخته می شوند و بر روی نوار نقاله قرار می گیرند که این نوار لرزان است و با ویبره کردن مواد باعث خارج شدن هوای از بین مواد موزائیک می شود و قالب ها را به مدت 5 ساعت می گذارند خشک شود سپس قالبها را جدا می کنند و موزایک ها را درون آب می خوابانند و بعد بسته بندی می کنند.
3) موزائیک شسته:
تولید این موزائیک مانند موزائیک های گرانیتی و معمولی می ماند با این تفاوت که مدتی که موزائیک در گرمخانه می مانند تا آب فیزکی خود را از دست بدهد 5 ساعت می باشد و پس از آن در زمان ساب نیز به صورت متفاوتی بابا موزائیک عادی ساب می خورند بدین گونه که در دستگاه ساب آنها به جای کله های ساب (سنگ سمباده) فرچه های سیمی است که در 3 مرحله که به ترتیب از زبر به نرم قرار گرفته اند موزائیک ها را پرداخت می کنند و در زمان ساب نیز آب با فشار بر روی موزائیک ها پاشیده می شود.
4) موزائیک ها تک لایه ای:
نوع دیگر موزائیک وجود دارد که بیشتر در کشورهای آلمان و ایتالیا تولید شده و استفاده می شود .این موزائیک تک لایه بوده و به علت وزن کم در ساختمانهای چندین طبقه ازآن استفاده می شود این نوع موزائیک فاقد قسمت زیرین یا نارین است و در آن سنگ دانه های بسیار ریز استفاده شده است ولی به طور کلی روش تولید آن مانند موزائیک گرانیتی می باشد و در قسمت پرس نیز در زیر پرس کانالهایی وجود دارد که بر روی آن فیلتر است که پرس شده و آن کاملا خارج می شود.
طبقه بندی موزائیک ها بر اساس شکل ظاهری و نمای سطح رویه :
1) موزائیک سیمانی:
موزائیکی که در سطح رویه فاقد سنگ دانه های تزئینی است و تنها دارای شیار و طرحهای ساده است.
2) موزائیک سنگ دار:
موزائیکی است که در سطح رویه ی آن از سنگ های تزئینی استفاده شده است و به 3 صورت شیاردار(طرح دار)، صاف، شسته ساخته می شود و برحسب اندازه و قطر دانه های سنگی قابل مشاهده به 5 دسته تقسیم می شوند.
3) موزائیک شیاردار:
موزائیکی است که در سطح رویه آن به اشکال مختلف دارای فرورفتگی و برجستگی بوده و به عنوانه فرش کف پیاده رو و محوطه استفاده می شود.
4) موزائیک شسته :
موزائیکی است که در سطح آن دانه های شن به صورت برجسته نمایان ست.
5) موزائیک پلاکی:
موزائیکی است که در سطح رویه آن مصالح ساختمانی سخت و صیقل پذیر وجود دارد و اندازه این سنگها برحسب ابعاد موزائیک متفاوت است و به صورت صاف ساخته می شود.
آزمایش ها :
آزمون مقدماتی
ابعاد موزائیک
تعیین مقاومت خمشی
سایش
مقاومت در برابر یخ زدگی
استاندارد 755 ایران:
با توجه به استاندارد 755 ایران موزائیک باید این ویژگی ها را داشته باشد:
|
میزان جذب آب Water absorbtion |
Max:8%
|
|
مقاومت خمشی Compression resistance
|
Min:45 kg/cm2( به صورت میانگین) Max:40 kg/cm2( به صورت منفرد) |
|
تلورانس ابعاد Dimension telorance
|
Max: +- 2 mm |
|
تقعر و تحدب Concave&convex
|
Max:+-2mm |
|
میانگین سایش Mean abrasion lenght
|
Max:32 mm |
مراحل تولید موزائیک 6 تاست که بر روی دستگاه پرس انجام می گیرد که داری 6 ایستگاه است.(البته اگر به طور کلی در نظر بگیریم این 6 مرحله در تولید موزائیک نقش اصلی را دارند)
منبع: وبلاگ انجمن عمران دانشگاه صنعتی شاهرود - civilsut.blogfa.com
